Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir ve Ne Değildir?

‘Hiperaktif’ kelimesi, günümüzde neredeyse her enerjisi yüksek çocuğa çevre ya da aile tarafından konulan bir tanıdır. Fakat Hiperaktivite, enerjinin yüksek olmasından ya da sadece hareketlilikten çok daha farklıdır. Öğretmen, komşu, arkadaş ya da ailesi tarafından -yani konuda uzman olmayan kişiler- bu şekilde anılan çocuklar kimi zaman çaba gösterdikten sonra, kimi zaman da en başından toplumun genel beklentisi olan davranışları sergilemekten vazgeçerler. Çünkü onlardan beklenen ‘yaramazlık’ yapmalarıdır ve suç onlarda olmasa bile ilk akla gelen kişi bu çocuklardır. Bu nedenlerle ele alınan kavramların ne olduğu ve nasıl davranılması gerektiğini bilmek, bir çocuğun şu anını ve tüm geleceğini etkilemektedir.

Diğer bir konu olan odaklanabilme becerisi ise, çocukların her alana dikkatini vermeleri demek değildir. Çocuklar ilgilerini çeken konulara bazen saatlerce odaklanabilirken, hoşlanmadıkları konulara dikkatlerini vermekte güçlük çekebilirler. Burada önemli olan nokta aşağıdaki belirtilere sahip olup olmamaları ve bu durumların günlük ya da akademik yaşantılarını sekteye uğratıp uğratmamasıdır.

Dikkatsizlik Belirtileri Nelerdir?

1.Ayrıntılara dikkatini veremez

  1. Dikkati sürdürmede güçlük çeker.
  2. Dinlemiyormuş gibi gözükür
  3. Yönergeleri takip edemez
  4. Görevleri veya etkinlikleri düzenlemede güçlük çeker
  5. Çoğu zaman gerekli nesneleri kaybeder
  6. Sürekli zihinsel çaba gerektiren görevlerden kaçınır
  7. Dikkati çabucak dağılır
  8. Günlük etkinliklerde unutkandır

Hiperaktivite ve Dürtüsellik Belirtileri Nelerdir?

  1. Oturduğu yerde elleri ve ayakları yerinde durmaz ve kıpır kıpırdır
  2. Sınıfta sırasında uygun şekilde oturamaz
  3. Aşırı derecede etrafta koşuşturur veya tırmanır
  4. Oyunları sessizce oynamakta güçlük çeker
  5. Çoğu zaman hareket halindedir veya motor takılmış gibidir
  6. Aşırı konuşur
  7. Sorular tamamlanmadan cevapları yapıştırır
  8. Sırasını beklemede güçlük çeker
  9. Başkalarının sözünü keser veya işlerinin arasına girer

DEHB tanısına sahip çocuğu olan aileler destek olmak için ne yapabilirler?

  1. Çocuklara pozitif ilgi göstermek, yaptığı olumlu davranışları sözlü ve sözsüz hareketlerle destekleyip pekiştirmek önemlidir.
  2. Bir ceza yöntemindense tepki-maaliyet sistemi oluşturun. Yaptırım çocuğun uyguladığı davranışla ilgili olmalı ve de sözel ya da davranışsal şiddet içermemelidir (Gün içerisinde derslerine girmeyip bilgisayar oyunu oynamışsa, ertesi günkü oyun süresini kısaltmak gibi).
  3. Enerjisini atabileceği alanlar oluşturun. Yaş grubuna bağlı olarak öncesi durması sonra harekete geçmesini sağlayacak oyunlar katkı sağlayacaktır (Müzik çalarken dans et- durduğunda sen de dur).
  4. Beslenme düzenine dikkat edin, sağlıklı besinler ve akdeniz tipi beslenme önerilen bir beslenme tipidir.
  5. Dikkat kısmı ile ilgili mandala boyama, resimdeki farkları bulma gibi etkinlikler gerçekleştirebilirsiniz.
  6. Odasını sadeleştirin, mümkün olduğunca oyuncakları kutular içerisinde dursun.
tr_TRTurkish