Aile içerisindeki iletişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi çocuk ruh sağlığı açısından önemli bir durumdur. Bu iletişimi sağlamak adına aileler birlikte zaman geçirirken çocuklar kimi zaman ailelerinden farklı düşüncelere sahip olabilmektedir. Bu düşünceleri dile getirmek isteyebilmekte ve aileleriyle bir çekişme içerisine girebilmektedirler.
Aileler tarafından ‘İnatçı’ olarak adlandırılan bazı çocuklar dönem özelliklerini gösteriyor olabilmektedir. Bu nedenle ailelerin gelişim özelliklerini bilmesi önemli bir konudur. Çocuklarda 3 yaş egosantrik dönem olarak bilinmektedir. Yani bu dönemde çocuklar dünyanın kendilerinin etrafında geliştiğini, çevrede gerçekleşen olaylardan kendilerinin meshul olduğunu düşünmektedirler. Bu dönemde çocuklar özerklik elde etmek adına çaba göstermekte ve sevip sevmedikleri şeyleri keşfetmek adına ebeveynlerinin isteklerine olumsuz yanıtlar verebilmektedirler. Ben merkeziyetçi şekilde adlandırılan bu tavır nedeniyle kendi isteklerini gerçekleştirme arzusu ve buna bağlı olarak inat görülebilmektedir.
Bu dönem haricinde de kimi zaman çocuklar ebeveynlerinin her isteğini yerine getirmemesi bir inat olarak algılanmamalıdır. Özerkleşme gerçekleştiğinde çocuk kendisine ait düşünceleri olan bir birey haline gelmektedir. Bu nedenle düşüncelerine önem verilmesi fikirleri küçümsenmemesi gerekmektedir.
Tüm bu bahsedilen inat dışında ruh sağlığı bozukluğu olarak kabul edilen bir tanı da mevcuttur. Bu tanı ise Karşıt Olma Karşıt Gelme Bozukluğu olarak bilinmektedir. Bu yazıda ise Karşıt Olma Karşıt Gelme Bozukluğu (KOKB) tanısı ile inatçılık arasındaki farklar ve yapılması gerekenlerden bahsedilecektir.
Karşıt Olma Karşıt Gelme Bozukluğu Belirtileri
- Otorite figürüne karşı gelme davranışı
- Herhangi bir konu hakkında düşünmeden ‘Hayır’ deme
- Uyumsuz olma
- Kendilerine şaka yapıldığında bundan rahatsız olma
- Mutsuz bir yüz ifadesi ve tavırlar
- Ailenin olumlu taleplerine karşı negatif tutum
- Sözel veya davranışsal olarak reddetme
- Çok sevdiği şeylere bile ilk cevabın ‘Hayır’ olması
- Hep kendisinin haklı olması
- Oynanan oyunlarda her şeye itiraz etmesi
- Etrafındaki insanları yönetme eğilimi
- Arkadaş ortamında da uyumsuz
- Kin tutma ve intikam alma mevcut
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tedavi edilmediğinde Karşıt Olma Karşıt Gelme Bozukluğu gelişebilmekte ve çoğu zaman bu iki ruhsal bozukluk bir arada görülmektedir.
Karşıt Gelme Bozukluğu ve İnatçılık Farkı Nelerdir?
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar sürekli bir şekilde ‘Hayır’ kelimesini dil getirirken inat eden çocuklar genellikle bazı konularda bu davranışı gerçekleştirmektedir.
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar söylenileni ölçüp tartmaz, fakat inat eden çocuklar kendilerine hoş gelen teklifleri kabul ederler
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar sürekli mutsuz bir ifadeye sahipken inat eden çocuklar istedikleri şeye bağlı olarak üzgün ve sinirli bir ruh haline bürünürler.
- İnat eden çocuklar kendilerine şaka yapılmasına daha fazla açıktırlar. Çünkü inat etmedikleri dönemler mevcuttur ve çoğu çocuk gibi şakalaşmaktan ve eğlenmekten keyif alırlar.
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar eğlenme konusunda da açık değildirler.
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar arkadaş ortamında da uyumsuz davranışlar sergilerken, inat eden çocuklar arkadaş ortamında sevilebilmek ve kabul görmek adına daha iletişime açıktırlar.
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar ebeveynlerinin üzülmesini çok da önemsemeden inatlaşırken, inat eden çocuklar sakinleştiklerinde ebeveynlerinin üzülmesine daha duyarlıdır.
- Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar ebeveynlerinin olumlu cevaplarına karşı da negatif bir tutum sergilerken, inat eden çocuklar olumlu cevaplara karşı pozitif yaklaşırlar.
Karşıt Gelme Bozukluğunun meydana gelmesini artıran faktörler ve nedenler nelerdir?
- Dikkat Eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısı almış olma
- Düşük sosyoekonomik düzey
- Ebeveynlerin alkol-madde kullanımı
- Tutarsız davranışlar sergileyen bir ailede büyüme
- Aile içi iletişimin zayıf olması
- Çocuğa ilginin az olması
- Psikolojik bir probleme sahip olan ebeveyn sahibi olma
- Aile içi tartışmaların fazla olması
- Çevresinde şiddet eğilimi olan insanların olması
Karşıt gelme bozukluğu sonucunda neler meydana gelebilir?
- Çocuğun ailesiyle iletişimi yüksek oranda bozulabilir
- Arkadaşları tarafından dışlanabilir
- Sosyal çevresinde uyum problemleri yaşar
- İş yaşamında negatif yapısı nedeniyle başarılı olma ihtimali düşer
- Çoğu şeyden keyif alamaz
- Şiddet eğilimi olma ihtimali yüksektir
- Suç işlemeye eğilimleri mevcut olabilir.
Karşıt gelme bozukluğu nasıl tedavi edilmektedir?
Karşıt olma karşıt gelme bozukluğunda ilaç kullanımı çok seyrek olarak gerçekleştirilmektedir. Ebeveyn eğitimleri ve çocuğa problem çözme becerileri kazandırma tedavi için ön planda olan alanlardandır. Belirli problemlere karşı alternatif çözüm yolları üretme, bu çözüm yollarının etkisini değerlendirme ve kendisi için doğru olanda karar kılıp uygulamaya geçme konusunda eğitimler gerçekleştirilmektedir.
Karşıt gelme bozukluğuna sahip çocuğu olan ailelere öneriler
- Çocuğunuzu eleştirmeyin
- Sabırlı olun
- Özellikle hangi durumlarda karşıt geldiğini gözlemleyin
- Onu anladığınızı hissettirin
- Olumlu davranışları olduğunda onu sevginizle ödüllendirin
- Aile içerisinde kuralları birlikte belirleyin
- Kurallara aile üyelerinin her birinin uyması gerektiğini unutmayın.
- Aile içerisinde tutarlı davranışlar sergilemeye özen gösterin.
- Çocuğunuzun düşüncelerini dinleyip önemseyin.
- Konuşmalarınızda duygu ve düşünce yansıtmasını kullanın.
2 -5 Yaş Çocuklar İçin Oyun Gruplarımız
6-12 Yaş Çocuklar için Oyunlu Dil Programlarımız
Turkish 
French 
English